هیئت عزاداران حسینی قدیمی

هیئت قدیمی اولین هیئت عزاداری اسکوست که در سال ۱۲۹۰ هـ . قمری برابر با ۱۲۵۱ شمسی در اسکو تأسیس شده است.

طی تحقیقات میدانی چنین اظهار نظر شده است که، شخصی بنام « شیخ محمد اوغلو کربلائی رضا » ( مهمانداری ) بنیانگذار این هیئت بوده است. وی با « میرزا محمود خان اسکوئی ( فرهنگی ) که یکی از قهرمانان مشروطه می‌باشد همسایه بوده است.

بعد از فوت کربلائی رضا فرزندش علیرضا در جوانی، هیئتی را تشکیل می‌دهد که به هیئت عزاداری علیرضا شهرت پیدا می‌کند. این هیئت بعدها با نام « هیئت عزاداری سادات اسکو » شهرت می‌یابد. این نام به خاطر آن بود که اعضای آن را اهالی کوچۀ سادات اسکو که همه سید بودند، بنام « سادات » نامگذاری کرده‌اند.

در رابطه با چگونگی بوجود آمدن هیئت قدیمی به باور عده‌ای اجازه نامۀ کتبی این هیئت از کربلا دریافت شده است. در حالی که اگر به متن نامۀ نوشته شده دقت نظری داشته باشیم خواهیم دید که بر عکس این نامه از اسکو به رئیس فرشخانه
« حاجی سرور خواجه باشی » نوشته شده است که هیچ ربطی به چگونگی اجازه نامه هیئت قدیمی ندارد. همچنین تاریخ نامۀ فوق سال ۱۳۰۵ هـ . قمری می‌باشد. در حالی که تاریخ تأسیس هیئت قدیمی سال ۱۲۹۰ هـ . قمری است. در حقیقت پانزده سال ما بین دو تاریخ فرق می‌باشد. این موضوع به خاطر آن است که مدعیان این امر از خواندن متن نامه عاجز بوده و تنها به رسم‌الخط آن اکتفا می‌کنند.

در اصل این نامه درخواستی است که از طرف شخصی بنام « کربلائی اکبر اسکوئی » که قصد سفر به کربلا را داشته از افراد پر نفوذ آن زمان درخواست شده تا با تأئید مهر شخصی خود، ایشان را در آستان مبارکه امام حسین(ع) جزء فرشان قبول نمایند. تا وی در آنجا به فراشی بپردازد. لذا همچنان که از تاریخ نامه و از متن آن آشکار است این نوشته هیچ ربطی به تأسیس هیئت قدیمی ندارد! حال جهت آگاهی افکار عمومی می‌پردازیم به متن نامۀ نوشته شده به شخصی بنام « آقا حسن که نیابت فرشخانه را عهده دار بوده است:

جهت سهولت در خواندن  متن نامه اصلی    با رسم‌الخط امروزی نوشته‌ شده است:

متن نامه

عالیجناب مجدت مخدوم مکرم آقا [هادی ] حسن نیابت فرشخانه مبارکه حضرت خامس آل عبا ارواحنا‌فدا

بسلامت بوده باشید و ثانیاً اینکه چون در اینوقت عالیقدر « کربلائی علی اکبر اسکوئی » به زیارت مشرف است از قرار تصدیق شما و ملاحظه خلوص نیت بخاندان رسالت و ولایت فلذا از جناب جلالت مأب اجل اکرم آقای « حاجی سید جواد » کلیددار باشی استدعا و درخواست نموده که مشارالیه را در سلک فراشان آستانه مبارکه سر افزار و بر قرار فرمایند. حسب‌الامر جناب جلالت مأب مدظله العالی شأن مشارالیه را در دفتر فرشخانه مبارکه ثبت و ضبط نموده برقرار نمایند. انشاالله تعالی در مجالس و محافل توسعه دارد [ به ] مجلس تعزیه اقدام نماید و یکصد درهم نقره از سرکار فیض به وی عطا و عبانت شد. مقرر اینکه ( نا خوانا ) کربلائی علی اکبر مرقوم فوق را در ضمن الواب الجمع که دارید محسوب دارید و نگذارید نسبت به مشارالیه از آحاد بی احترامی وارد آید. از قراری که حسب‌الامر مرقوم شده معمول دارید.                   فی ۲۲ شهر رمضان المبارک ۱۳۰۵ هـ . قمری ( ۱۲۶۶ شمسی )